Zanim założysz akwarium (2/4) - Koszty

Poradnik ten jest kontynuacją serii „Zanim założysz Akwarium” i do jego zrozumienia wymagane jest przeczytanie wcześniejszych poradników.

W tym poradniku dowiesz się
jakie są koszty założenia akwarium i jak te koszty rozkładają się względem siebie w zestawie akwariowym.

Koszt założenia i utrzymania akwarium, a tak naprawdę koszt samego założenia akwarium, to temat do szczególnej analizy, bo wielu startujących akwarystów nie zdaje sobie sprawy z rozkładu kosztów przy budowaniu akwarium. Ważny jest tu przed wszystkim rozkład kosztów, a nie sam koszt i na to chciałbym zwrócić uwagę.

Do napisania tego poradnika zmusiła mnie sytuacja akwarystyki w Polsce, i nie tylko, w której to największym problemem osób wstępujących w świat akwarystyki jest śmiertelność wśród ryb w ich akwarium, która to z kolei bierze się z braku filtracji i wiedzy o tym, jak ma funkcjonować akwarium, o czym napiszę w innym poradniku.

Wyobrażenie o kosztach nabycia akwarium przez osoby, które go jeszcze nie miały zazwyczaj jest takie, że główny koszt założenia akwarium to samo akwarium (szkło), a zresztą jakoś to będzie, szafkę to gdzieś się zrobi albo na czymś to akwarium się postawi, światło to się gdzieś kupi jakoś i inne rzeczy też jakoś tam się załatwi, filtr, jaki filtr?, jest tu w zestawie gratis jakaś pompka przecież, jakoś to będzie… Niestety, nic bardziej mylnego! Samo szkło często, ale nie zawsze jest kosztem najniższym i ułamkiem kosztu profesjonalnego zestawu, piszę często, bo mówimy tu o akwarium podstawowym, a nie super prestiżowym, gdzie i samo szkło może być najdroższe.

Co musi mieć zestaw akwariowy

• Akwarium [wymagane] – Im większe akwarium, tym prościej utrzymać stabilne parametry wody. Jest to fakt, udowodniony i wałkowany tysiące razy.
• Filtr biologiczny [wymagany] – Każde akwarium wymaga filtracji biologicznej, ten punkt jest najważniejszy ze wszystkich punktów na tej liście i w tym poradniku. Tak często pomijany z niewiedzy, tak często jego brak przyczynia się do śmierci ryb.
• Wkłady biologiczne do filtra [wymagane] – Każdy filtr biologiczny, czyli kubeł/kontener/kaskada na wkłady biologiczne musi być wypełniony wkładami biologicznymi.
• Szafka [wymagana] – Wymagana jest dedykowana szafka lub mebel zdolny utrzymać ciężar akwarium, najlepiej z drewna lub pełnych płyt wiórowych z plecami z pełnych płyt a nie dykty/płyty pilśniowej. Większe akwaria wymagają szafek na stelażach z metalu.
• Obudowa [wymagana] – Zaleca się obudowę do każdego akwarium, chroni ona ryby przed wyskakiwaniem.
• Oświetlenie [wymagane] – W obudowie musi być oświetlenie odporne na wilgoć z współczynnikiem szczelności najlepiej IP67/68, w przeciwnym wypadku oświetlenie będzie się psuło i będzie powodowało niebezpieczeństwo dla ludzi i zwierząt (zwarcie).
• Grzałka [wymagana] - Grzałka jest wymagana w przypadku chęci utrzymania ryb i roślin tropikalnych.
  
• Podłoże [opcja] – Opcja, bo akwarium może funkcjonować teoretycznie bez podłoża, ale wizualnie wyglądałoby to nie najlepiej.
• Akcesoria [opcja] – Czyściki, skrobaki, siatki, tło, termometr itp. itd. To wszystko to opcja i można, ale nie trzeba te elementy mieć, ryby z nimi i bez mają się tak samo dobrze bądź źle, te akcesoria służą temu, aby akwarium było ładne, nie mają natomiast wpływu na zdrowie ryb i bezpieczeństwo użytkowania.

Wielkość akwarium a koszt założenia

Każde akwarium bez względu na wielkość, musi się składać niemal ze wszystkich elementów wymienionych wyżej. Osoby szukające oszczędności mogą nie kupić akcesoriów, szafki czy podłoża. Pozostałe elementy zestawu muszą być zakupione, aby akwarium działało prawidłowo a woda była czysta biologicznie i nietoksyczna. Zatem koszt założenia akwarium jest sumą kosztów poszczególnych składowych, niezbędnych do funkcjonowania akwarium. To kolejna kwestia, którą należy poruszyć, bo bardzo często startujący akwaryści lub rodzicie zakładający akwarium dla dzieci myślą, że małe akwarium np. 60l to można założyć w niemal wyłącznie koszcie samego szkła, że im mniejsze akwarium, tym mniej do niego potrzeba elementów itp. Nic bardziej mylnego. Bez względu na to, czy akwarium ma 50l czy 250l potrzeba do niego, o czym już napisałem, szereg elementów zestawu z powyższej listy.

Zazwyczaj jest tak, że im większe akwarium, tym proporcjonalnie koszty za litr zestawu są mniejsze. Zwłaszcza sprawa tyczy się tu produktu głównego, czyli filtra który musi być w każdym akwarium, a który to w przypadku filtra kubełkowego ma swoją minimalną cenę. Dla przykładu akwarium 100l musi mieć filtr kubełkowy, tak samo musi go mieć akwarium 70l i 130l. Każde z tych trzech wielkości akwariów da się obsłużyć jednym i tym samym filtrem z tą samą ilością wkładów w filtrze. Zatem zmniejszenie akwarium ze 130l na 70l nie spowoduje zmniejszenia ceny zestawu o filtr, bo ten filtr być musi. Cena zmniejszy się wyłącznie o cenę akwarium i obudowy na ten litraż. To tylko przykład, chcę zwrócić szczególną uwagę na problem filtra w zestawie, każde akwarium musi mieć filtr biologiczny, większość filtrów w zestawach to nie są filtry biologiczne!

Wracając jeszcze do filtra biologicznego i wkładu biologicznego jest on wymagany przy standardowej obsadzie i istnieje odstępstwo od montażu dużego filtra biologicznego na poczet mniejszego, tym samym obniżenia kosztów zestawu o taki filtr, jednak musi być to zrobione świadomie. Mniejszy filtr biologiczny lub jego brak oznacza bardzo wolny rozkład toksycznego amoniaku, co oznacza że tego amoniaku musi być generowane przez ryby bardzo mało aby ta niewielka ilość bakterii na gąbce mogła sobie z nim poradzić. Aby taki stan filtracji się sprawdził i ryby były zdrowe w akwarium musi być zwyczajnie mało ryb, np parka pielęgniczek na akwarium 70-80l z kilkoma roślinami. Jednak klasyczne akwarium ma sporo ryb, zwłaszcza żyworodnych, które stale się rozmnażają i takie wymaga filtra biologicznego.

Rozkład kosztów w zestawie akwariowym

Dla wprowadzenia zrobimy krótki kosztorys dla zestawu akwariowego 50l, 100l, 200l, 300l i 450l. Kosztorys nie jest wyceną zestawu bo im starszy tym bardziej nieaktualny będzie, ma on na celu przybliżenie różnicy w koszcie założenia akwarium i pokazanie, że nawet najmniejszy zbiornik założony zgodnie z zasadą zdrowego akwarium ma koszt wyższy niż większość osób zakłada. Kosztorys ten także nie jest reklamą produktów, dlatego podamy kwoty na średniej jakości sprzęt, średnia półka bez oznaczania produktów. Oznacza to, że możemy znaleźć produkty tańsze kosztem jakości, funkcjonalności i niezawodności, lub droższe zwiększając tym samym jakość i funkcjonalność, a także niezawodność i bezpieczeństwo użytkowania.

Rozkład kosztów w zestawach akwariowych 50-450l

Uwagi odnośnie tabeli z cenami.

• Błędna ocena - tanie zestawy. Patrząc na cenę akwarium 50l, oglądając przeróżne oferty zestawów, które nie nadają się do prowadzenia zdrowego akwarium, można odnieść mylne wrażenie, że w 100-200zł się zamkniemy za całość takiego zestawu, to jest niestety codzienność. Wprowadzeni w błąd akwaryści oglądają zestawy z filtrami o wielkości i cenie paczki papierosów błędnie zakładają, że jest to prawidłowe zestawienie. Skąd mogą wiedzieć, że jest inaczej skoro 99% sprzedawców oferuje takie, niefunkcjonalne buble, które skazują ryby na pewną śmierć.
• Tani filtr - Często w gotowych zestawach znajdują się tanie filtry wewnętrzne z gąbką, bardzo często filtracja kojarzona jest wyłącznie z takim filtrem. Filtry wewnętrzne w akwariach to opcja a nie konieczność, zajmują się one czyszczeniem wody mechanicznie a nie biologicznie. Filtr biologiczny jest koniecznością a nie opcją. Filtry z gąbką mogą być wykorzystane dodatkowo do filtra biologicznego jako filtr mechaniczny, który klaruje wodę i wspomaga filtr biologiczny w klarowaniu wody. Filtry z gąbką nie muszą wcale być używane. Używanie wyłącznie filtra wewnętrznego z samą gąbką nie jest wystarczające.
  
• Im większe akwarium tym niższy koszt za litr zestawu. Zerknijmy na koszt zestawu 450l i 200l, na powyższej tabeli widać, że koszt założenia akwarium 450l jest mniej niż dwa razy większy niż akwarium 200l, a akwarium jest ponad dwa razy większe. Identycznie można porównać koszt zestawu 200l i 50l, koszt zestawu 200l jest niecałe 2 razy większy niż 50l, ale akwarium to jest 4 razy większe.